Gebruiksaanwijzing CAAD 4.1 voor WINDOWS95/98/NT/ME

 

I. Algemene informatie over het programma

 

I.1 Systeemvereisten:

- IBM-compatibele AT 80486 of hoger

- een grafische kaart ondersteund door Windows 95/98/NT/ME

- 16 Mb RAM

- besturingssysteem MS Windows 95, Windows 98 , Windows NT4, Windows ME

- CD-ROM-drive, minimum dubbele leessnelheid

- harde schijf met minstens 10 Mb vrije schijfruimte

 

OPMERKING:

Met de aankoop van dit programma verbindt u er zich toe dit programma uitsluitend persoonlijk te gebruiken. Het is verboden het programma of delen ervan te kopiëren of op om het even welke wijze aan derden verder te geven.

 

II. CAAD INSTALLEREN

CAAD kan niet rechtstreeks vanaf de CD gestart worden. Installeer het programma op een beschikbare harde schijf. Start Windows op en plaats uw originele CD in de CD-ROM-drive. Activeer de Windows Explorer, ga vervolgens naar de CD-ROM-drive en start het programma SETUP.BAT.

Er wordt u in de eerste plaats gevraagd de diskdrive en de map aan te duiden, waarin

u het programma CAAD-4.1 wenst te installeren. Standaard wordt de map

"C:\CAAD4-0" als doelmap voorgesteld. Desgewenst kunt u de doelmap wijzigen.

 

Na bevestiging van de geselecteerde doelmap kopieert het SETUP-programma automatisch alle nodige bestanden naar de betreffende map. Bovendien worden systeemgegevens naar de SYSTEM-map van WINDOWS gekopieerd. SETUP maakt in uw startmenu automatisch een nieuw pictogram voor CAAD-4.1 aan.

Na succesvolle installatie kan het programma normaal gezien onmiddellijk starten. In sommige gevallen moet Windows opnieuw gestart worden. Dit is nodig wanneer oude DLL-bibliotheken vervangen moeten worden.

 

Opmerking: Om de grafische routines feilloos te laten verlopen, moet in Windows een printerdriver geïnstalleerd zijn (Ook wanneer er geen printer aangesloten is!).

 

III. HET PROGRAMMA OPSTARTEN

Om het programma te starten, klikt u met de linker muistoets op het pictogram van CAAD-4.1 in het startmenu van Windows. Het startscherm verschijnt met daarop een foto van onze reflectiearme meetkamer ("dode kamer") en het logo van MONACOR INTERNATIONAL.

Door op de toets te drukken of met de muis te klikken, gaat u naar het hoofdmenu van CAAD-4.1.

 

 Selecteer hier eerst de taal, waarin u het programma wenst te gebruiken. Selecteer hiervoor in het menu 'Bearbeiten' ('Edit' als het programma in het Engels opgestart is) het menu-item 'Land' ('Nation'). U kunt nu uit zeven verschillende talen kiezen. Om ervoor te zorgen dat deze taal bij het starten van het programma effectief geladen wordt, worden de huidige parameters onder 'Bearbeiten' - 'Einstellungen speichern' ('Bewerken' - 'Bewaar instellingen') opgeslagen.

 

IV. De submenu's in de berekenings- resp. luidsprekereditor

 

IV.1 Bestand

 

IV.1.1 Bestand -Database-bestand laden: Hier kunt u de luidsprekerdatabank selecteren, waaruit u de Thiele-Small-parameters voor de luidsprekerberekeningen kunt nemen. Standaard wordt de databank IMG2002.TTN geladen.

 

IV.1.2 Bestand -Database-bestand aanmaken: Wenst u naast de databank IMG2002.TTN andere databanken aan te maken, dan kunt u via dit menu-item een willekeurig aantal databanken aanmaken. Voer hiervoor de naam van de databank in het bovenste tekstveld van het databankvenster in (maximaal 255 tekens). Klik op het opdrachtveld "Aanmaken". CAAD-4.1 creëert automatisch een nieuw bestand met de extensie '.TTN'.

 

IV.1.3 Bestand -Project laden: In CAAD-4.1 hebt u de mogelijkheid om berekende gegevens als project op te slaan. De extensie luidt in dit geval ".PKT". Met het menu-item "Project laden" kunt u deze gegevens weer oproepen.

 

IV.1.4 Bestand -Project opslaan: Zoals hierboven vermeld, kunt u hier bekende gegevens in een bestand opslaan. Voer hiervoor in het bovenste tekstveld de gewenste bestandsnaam in (max. 255 tekens) en bevestig met de opdrachttoets "Opslaan".

 

IV.1.5 Bestand -Informatiebestanden

Nu vindt u hier een technische bibliotheek over filterberekening, een README-bestand met remedies bij problemen met CAAD en een informatiebestand over het programma CAAD.

 

IV.1.6 Afsluiten ALT + F4: Om de compatibiliteit met andere Windows-programma's te onderhouden, werd dit menu-item voorzien. Hiermee sluit u het programma CAAD-4.1 af. U kunt CAAD-4.1 ook beëindigen via "Afsluiten". De laatst bewerkte gegevens worden automatisch opgeslagen in een bestand en zijn onmiddellijk beschikbaar bij opnieuw opstarten van CAAD-4.1.

 

IV.2 Bewerken

 

IV.2.1 Kleuren: Hier hebt u de mogelijkheid om de kleuren van het programma individueel in te stellen. Klik hiervoor het gewenste onderdeel aan. In het venster dat nu verschijnt kunt u een kleur met de muisaanwijzer en rechter muistoets (klikken) selecteren. Bevestig de keuze met "OK". De kleur wordt dan overgenomen.

Indien u door de kleurkeuze niets meer van het scherm kunt aflezen (witte adelaar op witte achtergrond), dan kunt u met het item "Standaardkleuren instellen" de oorspronkelijke kleurinstelling weer activeren (toetsencombinatie: Alt + "B" + "K" + "G" + "ENTER").

 

IV.2.2 Bewaar instellingen: De hierboven beschreven instellingen kunnen via dit item opgeslagen worden in het bestand "CAAD.SYS". Ze worden dan automatisch opgeroepen telkens het programma opgestart wordt.

 

IV.2.3 Land: U hebt bij CAAD-4.1 de mogelijkheid om uit zeven talen te kiezen: Nederlands, Deens, Duits, Engels, Spaans, Frans en Zweeds. Selecteer gewoon de gewenste taal - de taal van de interface wordt dan onmiddellijk aangepast. Opmerking: Bewaar de geselecteerde taal met behulp van het menu-item "Instellingen bewaren" voor de volgende programmastart.

 

IV.3 Luidspreker

 

IV.3.1 Luidsprekereditor: Via dit menu-item opent u de luidsprekereditor, waar u luidsprekergegevens kunt invoeren, opvragen en opslaan.

De luidsprekereditor wordt later uitgebreid beschreven.

 

IV.3.2 Selecteer luidspreker: Voor de keuze van een luidspreker uit de databank activeert u het menu-item "Selecteer luidspreker". De luidsprekereditor wordt automatisch opgeroepen. In de editor verschijnt een lijst met luidsprekers die in het bestand opgeslagen zijn. Door dubbelklikken met de linker muistoets of via de cursortoetsen en de ENTER-toets wordt de gewenste luidspreker geladen.

 

U kunt de gegevens nu bewerken (via 'Bestand' - 'Luidsprekergegevens wijzigen") of naar het hoofdmenu terugkeren. De luidsprekergegevens blijven opgeslagen.

 

IV.3.3 Editeer nieuwe luidspreker: Om een nieuwe luidspreker te editeren, gaat u via de menu-item weer naar de luidsprekereditor. De invoervelden zijn nu leeg. Voer hier de luidsprekernaam en alle Thiele-Small-parameters van uw nieuwe luidspreker in. In het venster onderaan de luidsprekereditor kunt u lezen of een parameter al dan niet noodzakelijk is voor de berekening van luidsprekerkasten. Sommige gegevens worden automatisch berekend. Sla uw nieuwe luidspreker op onder het item "Gegevens opslaan".

 

IV. 4 Kasten

 

Onder dit item vindt u de eigenlijke kastberekening terug. U hebt de keuze tussen 8 kasttypes: gesloten kast, basreflexkast, bandfilterkast, compound gesloten kast, compound basreflexkast, compound bandfilterkast, transmission line en hoornkast.

Klik met de linker muistoets de gewenste kast aan. U kunt ook gebruik maken van zogenaamde 'short cuts': dit zijn toetscombinaties met de Shift-toets, de Alt-toets of de Ctrl-toets in combinatie met een functietoets of niet-numerieke toets. Voor de kastberekening gebruikt u de short cuts 'Ctrl+F1' tot 'Ctrl+F9'.

 

Beschrijving van de velden:

 

- Luidsprekernaam

De luidsprekernaam wordt automatisch uit de databank overgenomen. Indien u dat wenst, kunt u hem ook overschrijven. De luidsprekernaam verschijnt nu in alle titels van de kastberekening. Ook op de grafische print-outs van de kastberekening verschijnt de naam ter identificatie. De maximumlengte van de luidsprekernaam hangt af van de grafische resolutie en de lettergrootte.

 

- Kasttype

In het veld 'kasttype' wordt het kasttype weergegeven dat u geselecteerd hebt. Door met de linker muistoets in dit veld te klikken, opent u het pop-up menu voor de kastselectie. Zo kunt u zeer snel tussen de kasttypes resp. onderdelenlijst wisselen.

 

- Aantal gelijke luidsprekers

U kunt een kast met verschillende gelijkwaardige luidsprekers laten samenstellen om de geluidsdruk te verhogen. CAAD-4.1 berekent de parameters met maximaal vier luidsprekers. Bij de berekening van compound-kasten en hoornkasten kan slechts één luidspreker berekend worden.

 

- Resonantiefrequentie (fs) in Hz

In dit veld wordt de resonantiefrequentie van de luidspreker in open lucht weergegeven. Deze parameter wordt automatisch uit de databank overgenomen en kan ook alleen op die plaats gewijzigd worden.

 

.

* Deze waarde wordt automatisch overgenomen

 

- Equivalent luchtvolume (Vas) in l

Hier voert u de waarde voor het equivalent luchtvolume in. De waarde stelt het luchtvolume voor met dezelfde meegaandheid als de membraanophanging bij montage in een gesloten luchtdichte kast. Deze parameter wordt automatisch uit de databank overgenomen en kan ook alleen op die plaats gewijzigd worden.

 

* Deze waarde wordt automatisch overgenomen

 

- Totale kwaliteitsfactor (Qts)

 

Dit is een belangrijke waarde voor de kastberekening. 'Qts' geeft informatie over de mechanische en elektrische kwaliteit van de luidspreker. De totale kwaliteitsfactor heeft een beslissende invloed op de uiteindelijke luidsprekerkast. Het programma berekent de totale kwaliteitsfactor op basis van de volgende factoren: DC-weerstand (Re), mechanische kwaliteitsfactor (Qms), elektrische kwaliteitsfactor (Qes) en Rs. De laatste factor is de totale weerstand gevormd door luidsprekerkabels en spoelen in de filternetwerken. Al deze waarden bepalen de elektrische kwaliteitsfactor en zodoende de totale kwaliteitsfactor. Deze parameter wordt automatisch uit de databank overgenomen en kan ook enkel daar gewijzigd worden. (Uitsluitend Rs is hier van doorslaggevend belang voor Qts)

 

* Deze waarde wordt automatisch overgenomen

 

- Mechanische kwaliteitsfactor (Qm)

De mechanische kwaliteitsfactor resulteert bijvoorbeeld uit de kwaliteit van de membraanophanging. Deze parameter wordt automatisch uit de databank overgenomen en kan ook alleen op die plaats gewijzigd worden.

 

* Deze waarde wordt automatisch overgenomen

 

- Elektrische kwaliteitsfactor (Qe)

De elektrische kwaliteitsfactor wordt bepaald door verliezen in de luidspreker resp. de kwaliteit van de spoel en de magneet. Deze parameter wordt automatisch uit de databank overgenomen en kan ook alleen op die plaats gewijzigd worden.

 

* Deze waarde wordt automatisch overgenomen

 

- DC-weerstand (Re) in Ohm

Gelijkstroomweerstand van de spoel. Niet te verwarren met de wisselstroom- of inductieweerstand van de spoel. Deze laatste waarde ligt normaliter ongeveer 20% hoger. Deze parameter wordt automatisch uit de databank overgenomen en kan ook alleen op die plaats gewijzigd worden.

 

* Deze waarde wordt automatisch overgenomen

 

- Serieweerstand (Rs) in Ohm

De serieweerstand is een zeer interessante factor. De parameter geeft de elektrische verliezen door de luidsprekerkabel en het filternetwerk in Ohm weer. Zoals hierboven aangegeven, wordt hierdoor de elektrische kwaliteitsfactor en bijgevolg de totale kwaliteitsfactor bepaald. Geen probleem wanneer u de waarden van Qms en Qes niet meer kent. De oplossing is onconventioneel, maar efficiënt: Qts nieuw = Qts oud x (Re+Rs/Re)

 

(x betekent vermenigvuldigen). Een bijgevoegde serieweerstand kan een lage Qt-waarde van een luidspreker iets verhogen. Als standaardwaarde wordt 0,6 Ohm aangenomen.

 

* Deze waarde wordt niet uit de databank overgenomen.

 

De volgende parameters zijn afhankelijk van het te berekenen kasttype.

 

IV.4.1 Gesloten kast:

 

- Totale kwaliteitsfactor van de gesloten box (Qcb)

Hier kan men de gewenste waarde van de totale kwaliteitsfactor invoeren. De kwaliteitsfactor van het totale systeem (Qcb) is gebaseerd op de kwaliteitsfactoren van de luidspreker en van de kast. Op basis van de natuurkundige wetten moet de waarde van Qcb groter zijn dan de totale kwaliteitsfactoren van de luidspreker!

 

Qcb = 0,5 wordt 'kritisch gedempt' genoemd en geeft een zeer strakke maar dunne basklank.

De resonantiefrequentie ligt bij -6 dB op de geluidsdrukcurve.

 

Qcb = 0,7 is een compromis tussen een basrijke klank en een goede impulsweergave.

De resonantiefrequentie ligt bij -3 dB op de geluidsdrukcurve.

 

Qcb = 1 de "favoriete bas", geeft een rijke bas maar een matig impulsgedrag.

De resonantiefrequentie ligt bij 0 dB op de geluidsdrukcurve.

 

Qcb = 1,4 geeft een zeer rijke bas maar een slecht impulsgedrag.

 

De resonantiefrequentie ligt bij + 3 dB op de geluidsdrukcurve.

 

Qcb = 2 zeer vette basklank en zeer slechte impulsweergave.

De resonantiefrequentie ligt bij + 6 dB op de geluidsdrukcurve.

 

... en zo verder. Maar denk eraan de andere parameters en in het bijzonder de frequentiecurve te controleren (Qcb = Q van de gesloten kast).

Als vuistregel geldt: lage Qcb-waarde = grotere kast

 

 

- Resonantiefrequentie van de box (fcb) in Hz

De resonantiefrequentie van de kast is gebaseerd op de resonantiefrequentie van de luidspreker en van de kast. Op basis van de natuurkundige wetten moet de resonantiefrequentie van de kast hoger liggen dan die van de luidspreker. U zult snel vaststellen dat kleine wijzigingen in (fcb) resulteren in grote wijzigingen in Qcb en Vb (kastvolume).

 

Als vuistregel geldt: lage fcb-waarde = grotere kast

 

- Alfa (fcb/fs)2-l (a) (kleine Griekse alfa)

Relatie tussen het equivalent luchtvolume van de luidspreker en de meegaandheid van de kast (Vas/Vab). Deze parameter is altijd groter dan 0 (nul) en gewoonlijk kleiner dan 10.

Als vuistregel geldt: lage a-waarde = grotere kast

 

- Netto gesloten boxvolume (Vb) in l

Indien u het gedrag van een luidspreker voor een bestaande kast wenst te onderzoeken, kunt u in dit veld het kastvolume in liters invoeren. Aan de hand van de frequentiecurve en de waarden voor Qcb en fcb kunt u de combinatie van de luidspreker en de kast evalueren.

 

- Verliesvolume (Vb-) in l

Het verliesvolume is de optelsom van luchtvolumes die door de luidspreker, het wisselfilter en de verstevigingslatten (om trilling van de kastwanden te voorkomen) ingenomen wordt. Wanneer het uiteindelijke kastvoorstel door het programma aangegeven wordt, wordt deze waarde in acht genomen tijdens de berekeningen.

 

De invoer van parameters voor gesloten kasten is hiermee beëindigd.

Let op eventuele foutmeldingen.

 

De resultaten van de kastberekeningen worden rechts op het beeldscherm weergegeven. De meeste parameters zouden gekend moeten zijn. Voor enkele parameters is een uitleg evenwel noodzakelijk:

 

Het akoestische volume (Vab) is het inwendige kastvolume dat door het programma wordt berekend. Door dempingsmateriaal zoals acustilux, glaswol, steenwol, schapenwol of dergelijke neemt het effectieve volume van de kast toe. Oorzaak hiervoor is de lagere geluidssnelheid in het dempingsmateriaal. In zeer sterk gedempte kasten kan de geluidssnelheid met een factor 1,4 afnemen.

CAAD houdt met dit effect rekening en vertrekt van een standaard vulfactor van 1,2.

Het netto kastvolume (Vb) is het kastvolume gecorrigeerd met de vulfactor.

 

De relatieve geluidsdruk bij fcb in dB is, zoals de benaming reeds zegt, de relatieve geluidsdruk bij de resonantiefrequentie van de kast/het luidsprekersysteem.

 

De verhouding fs/Qt (EPB = Efficiency Bandwidth Product) bepaalt (volgens Richard H. Small) voor welk kasttype een bepaalde luidspreker geschikt is:

 

- EBP lager dan 50           voor transmission line kast

- EPB tussen 50 en 99                voor gesloten kast

- EPB tussen 100 en 149             voor basreflexkast

 

- EPB tussen 150 en 250             voor hoornkasten

 

Al deze waarden zijn slechts richtwaarden en moeten niet strikt toegepast worden.

 

De referentie-SPL (SPL = Sound Pressure Level) in dB wordt uit de luidsprekerparameters fs, Vas en Qe berekend en kan soms iets beneden de waarde liggen die door de fabrikant wordt opgegeven!

 

Als laatste parameter geeft CAAD u de afmetingen voor een luidsprekerkast die geschikt zijn voor de geselecteerde luidspreker. Hierbij werd rekening gehouden met het verliesvolume. De vermelde gegevens zijn de binnenmaten van de behuizing.

 

Bij de berekening van een gesloten kast hebt u de mogelijkheid eigen kastafmetingen in te voeren en de berekeningen opnieuw te laten uitvoeren.

 

Het kastvolume (VbG) in l geeft het brutovolume van de inwendige kast, d.w.z. het kastvolume dat berekend is op basis van breedte x hoogte x diepte zonder rekening te houden met de luidsprekers en reflexpijpen.

 

De button ‘Haal waarden uit de database’ helpt u om voor de Thiele-Small-parameters terug de databankwaarden in te stellen, na manuele wijziging van de gegevens in de luidsprekereditor.

 

Met de button ' Bereken optimale kast ' wordt CAAD gebruikt voor de berekening van een kast die voor de luidspreker geoptimaliseerd is, d.w.z. zowel elektrisch als mechanisch optimaal afgestemd.

CAAD probeert de kwaliteitsfactor van de kast op 0,707 in te stellen, indien Qts kleiner dan Qtc is, en de luidspreker met deze parameters in de behuizing past.

 

Indien de ingevoerde parameters niet onmiddellijk berekend of overschreven worden, kan men het programma met 'Bereken gegevens' dwingen, de invoervelden (bv. voor breedte/hoogte/diepte) over te nemen.

 

OPMERKING: De kastgegevens worden bijna uitsluitend door de basluidspreker bepaald. Bij een complete kast horen echter ook de middentoner en tweeter. Geschikte luidsprekers daarvoor kunt u in de MONACOR-catalogus 45 terugvinden; deze catalogus is als PDF-bestand op uw CD-ROM met het programma CAAD-4.1 opgeslagen.

Er dient dan op gelet te worden, dat de belastbaarheid van de luidsprekers aan de verwachtingen voldoet en dat de frequentiebereiken elkaar overlappen. Door een geschikte keuze van de filterfrequenties voor bas/midden en midden/hoog kan dan een frequentiefilter berekend worden. De verschillende luidsprekervolumes moeten bij het kastvolume opgeteld worden.

 

IV.4.2 Basreflexkast:

 

- Effectief conusoppervlak (Sd) cm²

De grootte van het effectieve conusoppervlak bepaalt uiteindelijk het minimumoppervlak van de basreflexopening. Deze parameter is bepalend voor verdere berekeningen.

 

- Poortopening (Ap) cm²

Het programma berekent een minimumoppervlak van de basreflexopening om vervormingen en windruis in de poortopening te vermijden. Mocht de berekende minimumwaarde groter zijn dan de beschikbare pijpen, kan de volgende informatie bruikbaar zijn:

 

Pijpbenaming                    MBR-35        MBR-50           MBR-70    MBR-110

Pijpdiameter in mm              35                51                70                110

Oppervlak van één pijp in cm²         9,6              20,4           34,2               95

Oppervlak van twee pijpen in cm²   19,2             40,8             68,4             190

Oppervlak van vier pijpen in cm²     38,4           81,6            136,8            380

 

Met de knop MONACOR MBR bepaalt u of uw basreflexkast met basreflexpijpen uit het MONACOR-gamma uitgerust moet worden, of dat het basreflexkanaal als opening berekend moet worden. Bij activering van de knop wordt in het tekstveld ernaast aantal en artikelnaam van de MBR-basreflexpijp weergegeven.

 

Indien de BRK-lengte groter zou zijn dan de kastdiepte, dan moet het BRK-oppervlak (Ap) verkleind worden. Indien de lengte kleiner is dan 3 cm, dan moet de BRK-oppervlak vergroot worden. De foutmelding voor een waarde die onder die van het minimale oppervlak ligt, kan genegeerd worden. Men moet er dan weliswaar de eventuele windruis bijnemen.

Als vuistregel geldt: groter oppervlak = grotere pijplengte

 

- Verliesfactor (Ql)

Het is onmogelijk een verliesvrije combinatie van luidspreker en kast samen te stellen (wrijvingsverliezen, ongewilde openingen, reflecties). De meettechnische bepaling van Ql kan pas na afwerking van de box bepaald worden. Op grond van onderzoeken, die onder andere door Richard H. Small uitgevoerd werden, is de onderstaande tabel ontstaan.

 

De tabel kan als richtlijn gebruikt worden bij de berekening van basreflexkasten, totdat u zelf enige ervaring hebt opgebouwd.

 

Kastvolume in liter   :         minder dan 35                   35-70           meer dan 70

Ql standaardwaarde         :                     10                7                  5

 

- Verliesvolume (Vb-) in l

Het verliesvolume is de optelsom van luchtvolumes die door de luidspreker, het wisselfilter en de verstevigingslatten (om trilling van de kastwanden te voorkomen) ingenomen wordt. Wanneer het uiteindelijke kastvoorstel door het programma aangegeven wordt, wordt deze waarde in acht genomen tijdens de berekeningen.

 

De invoer van parameters voor de basreflexkast is hiermee beëindigd. Let op eventuele foutmeldingen.

 

De resultaten van de kastberekeningen worden rechts op het beeldscherm weergegeven. De meeste parameters zouden gekend moeten zijn. Voor enkele parameters is een uitleg evenwel noodzakelijk:

 

BRK = basreflexkanaal

 

De referentie-SPL (SPL = Sound Pressure Level) in dB wordt uit de luidsprekerparameters fs, Vas en Qe berekend en kan soms iets beneden de waarde liggen die door de fabrikant wordt opgegeven!

 

De verhouding fs/Qt (EPB = Efficiency Bandwidth Product) bepaalt (volgens Richard H. Small) voor welk kasttype een bepaalde luidspreker geschikt is:

 

- EBP lager dan 50                     voor transmission line kast

- EPB tussen 50 en 99                          voor gesloten kast

- EPB tussen 100 en 149                       voor basreflexkast

- EPB tussen 150 en 250                      voor hoornkasten

 

Al deze waarden zijn slechts richtwaarden en moeten niet strikt toegepast worden.

 

 (Griekse kleine alfa) is de verhouding tussen de meegaandheid van de luidspreker en het kastvolume (Vas/Vb).

 

h staat voor de verhouding tussen de resonantiefrequentie (fs) van de luidspreker en de resonantiefrequentie van de poortopening (Fp/fs).

 

Als laatste parameter geeft CAAD u de afmetingen voor een luidsprekerkast die geschikt zijn voor de geselecteerde luidspreker. Hierbij werd reeds rekening gehouden met het toegevoegde volume. De vermelde gegevens zijn de binnenmaten van de behuizing.

 

Bij basreflexkasten hebt u de mogelijkheid eigen kastafmetingen in te voeren en de berekeningen opnieuw te laten uitvoeren.

 

Het kastvolume (VbG) in l geeft het brutovolume van de inwendige kast, d.w.z. het kastvolume dat berekend is op basis van breedte x hoogte x diepte zonder rekening te houden met de luidsprekers en reflexpijpen.

 

De button ' Bereken optimale kast ' helpt u om voor de Thiele-Small-parameters terug de databankwaarden in te stellen, na manuele wijziging van de gegevens in de luidsprekereditor.

 

Met de button ‘Bereken optimale kast ' wordt CAAD gebruikt voor de berekening van een kast die voor de luidspreker geoptimaliseerd is, d.w.z. zowel elektrisch als mechanisch optimaal afgestemd.

 

Indien ook het reflexkanaal geoptimaliseerd moet worden, voert u eerst een '0' voor het oppervlak van het reflexkanaal in en activeert u vervolgens ' Bereken optimale kast '.

 

Indien de ingevoerde parameters niet onmiddellijk berekend of overschreven worden, kan men het programma met 'Bereken gegevens' dwingen, de invoervelden (bv. voor breedte/hoogte/diepte) over te nemen.

 

 

IV.4.3 Bandfilterkast:

 

- Systeemdemping (S)

In dit veld voert u de systeemdempingsfactor in (ongeveer 0,4 - 0,7). Deze factor beïnvloedt de impulsweergave en de kastafmetingen. Met S = 0,4 krijgt u een zeer rijke basklank, terwijl S = 0,7 in een "Hifi"-bas resulteert.

 

- Totale kwaliteitsfactor van het systeem (Q't)

De kwaliteitsfactor van het systeem (Q't) wordt bepaald door de kwaliteitsfactor van de luidsprekers en het gesloten volume van de bandfilterkast. Q't = 0,7 is een goede startwaarde, die nooit kleiner mag zijn dan de Qt-waarde van de luidspreker. De waarde zou anders een behuizing met een oneindige grootte tot gevolg hebben.

Men kan verschillende combinaties van S en Q't uitproberen om veranderingen in de bandbreedte en de frequentieweergave te bekomen.

 

- Poortopening (Ap) cm²

Het programma berekent een minimumoppervlak van de basreflexopening om vervormingen en windruis in de poortopening te vermijden. Mocht de berekende minimumwaarde groter zijn dan de beschikbare pijpen, kan de volgende informatie bruikbaar zijn:

 

Pijpbenaming                    MBR-35        MBR-50        MBR-70        MBR-110

Pijpdiameter in mm              35                51                70                110

Oppervlak van één pijp in cm²         9,6            20,4              34,2              95

Oppervlak van twee pijpen in cm²   19,2             40,8             68,4             190

 

Oppervlak van vier pijpen in cm²     38,4             81,6           136,8            380

 

Indien de BRK-lengte groter zou zijn dan de kastdiepte, dan moet het BRK-oppervlak (Ap) verkleind worden. Indien de waarde kleiner is dan de wanddikte, moet het BRK-oppervlak vergroot worden. De foutmelding voor een waarde die onder die van het minimale oppervlak ligt, kan genegeerd worden. Men moet er dan weliswaar de eventuele windruis bijnemen.

Als vuistregel geldt: groter oppervlak = grotere pijplengte

 

- Verliesvolume (Vb-) in l

Het verliesvolume is de optelsom van luchtvolumes die door de luidspreker, het wisselfilter en de verstevigingslatten (om trilling van de kastwanden te voorkomen) ingenomen wordt. Wanneer het uiteindelijke kastvoorstel door het programma aangegeven wordt, wordt deze waarde in acht genomen tijdens de berekeningen.

 

- Verliesvolume (Vf-) in l

Onder Vb- verstaat men het volume in liter dat ingenomen wordt door de luidspreker, het frequentiefilter en verstevigingslatten (om trilling van de kastwanden te voorkomen). Wanneer het uiteindelijke kastvoorstel door het programma aangegeven wordt, wordt dit volume (Vf-) in de berekeningen in acht genomen.

 

De invoer van parameters voor de bandfilterkast is hiermee beëindigd. Let op eventuele foutmeldingen die nu weergegeven worden.

 

De resultaten van de kastberekeningen worden rechts op het beeldscherm weergegeven. De meeste parameters zouden gekend moeten zijn. Voor enkele parameters is een uitleg evenwel noodzakelijk:

 

BRK = basreflexkanaal

 

De maximale rimpel geeft aan hoeveel dB de geluidsdruk voor en na de middelste frequentie over de geluidsdruk van die middelste frequentie zit. Regel: Hoe groter de rimpel des te slechter is de impulsweergave van de kast. De systeemdemping (S) heeft een bepalende invloed op de rimpel.

 

VUISTREGEL : LAGE RIMPEL - BETERE IMPULSWEERGAVE

 

De verhouding fs/Qt (EPB = Efficiency Bandwidth Product) bepaalt (volgens Richard H. Small) voor welk kasttype een bepaalde luidspreker geschikt is:

 

- EBP lager dan 50           voor transmission line kast

- EPB tussen 50 en 99                voor gesloten kast

- EPB tussen 100 en 149             voor basreflexkast

- EPB tussen 150 en 250             voor hoornkasten

 

 

IV.4.4 Compound (Push/Pull):

 

Door twee gelijke luidsprekers rug aan rug, of zoals hier, achter elkaar in een kleine koppelbehuizing te monteren, kan het kastvolume aanzienlijk gereduceerd worden. De figuur van het compound-systeem maakt het principe duidelijk.

 

Na de keuze van dit menu-item moet eerst en vooral het type van de compound-kast bepaald worden. U hebt de keuze tussen een gesloten kast, een basreflex- en een bandfilterkast. Vervolgens wordt u gevraagd of u een ronde verbindingskast wenst. Bevestigt u deze vraag, dan moet u de diameter en de lengte van de verbindingskast invoeren. De diameter wordt normaal bepaald door de diameter van de luidspreker. De lengte van de verbindingskast hangt van de inbouwdiepte van de luidspreker af. Ze zal minstens even groot zijn als de inbouwdiepte van de luidspreker. Selecteert u een rechthoekige behuizing, dan moet u de breedte, de hoogte en de lengte van de verbindingskast ingeven. Indien de gegevens van de databank overgenomen zijn, dan worden deze afmetingen automatisch getoond.

 

Het verdere verloop van de berekeningen gebeurt op dezelfde wijze als bij de gesloten kasten, basreflex-, of bandfilterkasten.

Bij de compound-kasten hebt u de mogelijkheid eigen afmetingen in te geven en de uiteindelijke parameters opnieuw te laten berekenen.

 

 

IV.4.5 Transmission Line:

 

- Effectief conusoppervlak (Sd) cm²

De grootte van het membraanoppervlak bepaalt uiteindelijk de minimumopening van de TL-uitgang. Deze parameter is bepalend voor verdere berekeningen.

 

- Ontwerpfrequentie (ftl) in Hz

Met de ontwerpfrequentie bepaalt men de fundamentele resonantiefrequentie van de TL-kast. De ontwerpfrequentie kan niet lager gekozen worden dan de resonantiefrequentie van de luidspreker.

 

- Dichtheid van opvulmateriaal kg/m³

Om het effectieve kastvolume te vergroten (bij gelijkblijvende buitenafmetingen van de kast), wordt de kast gevuld met dempingsmateriaal. Hoe meer dempingsmateriaal des te groter het effectieve volume. Gebruik materialen met een dichtheid tussen 6 en 8 kg per m³.

 

- Oppervlaktefactor [1.25-2.5]

De oppervlaktefactor is de verhouding tussen het conusoppervlak en de beginopening in de TL-kast achter de luidspreker. De oppervlaktefactor beïnvloedt de kwaliteitsfactor en de resonantiefrequentie van de kast.

 

De invoer van parameters voor de TL-kast is hiermee beëindigd. Let op eventuele foutmeldingen.

 

De resultaten van de kastberekeningen worden rechts op het beeldscherm weergegeven. De meeste parameters zouden gekend moeten zijn. Voor enkele parameters is een uitleg evenwel noodzakelijk:

 

De verhouding fs/Qt (EPB = Efficiency Bandwidth Product) bepaalt (volgens Richard H. Small) voor welk kasttype een bepaalde luidspreker geschikt is:

 

- EBP lager dan 50           voor transmission line kast

- EPB tussen 50 en 99                voor gesloten kast

- EPB tussen 100 en 149             voor basreflexkast

- EPB tussen 150 en 250             voor hoornkasten

 

Al deze waarden zijn slechts richtwaarden en moeten niet strikt toegepast worden.

 

De gegevens over de kastafmetingen moeten als volgt verstaan worden:

 

- Interne breedte     : interne kastbreedte

- Interne hoogte      : interne kasthoogte

- Interne diepte 1    : interne kastdiepte aan het begin van het kanaal (bij luidspreker)

- Interne diepte 2    : interne kastdiepte aan de knik van het kanaal (midden van het kanaal)

- Interne diepte 3    : interne kastdiepte aan kanaaleinde (geluidsuitgang)

 

IV.4.6 Hoornkast:

 

- Effectief conusoppervlak (SD) cm²

Bij de hoornberekening is de conusoppervlakte bepalend voor de grootte van het keeloppervlak (beginopening) van de hoorn.

 

- Onderste grensfrequentie (fgu)

Op deze plaats wordt de gewenste onderste grensfrequentie van de hoorn ingegeven. Deze frequentie heeft een bepalende invloed op de hoornlengte. De onderste grensfrequentie moet altijd hoger gekozen worden dan de resonantiefrequentie van de luispreker.

 

- Bovenste grensfrequentie (fhm)

In dit veld kan men de gewenste bovenste grensfrequentie van de hoorn ingeven. Voor het geval u deze frequentie, die afhankelijk is van de conusmassa, liever laat berekenen door CAAD, voer hier dan een 0 (nul) in.

 

- Drukkamervolume (Vc) in l

Onder drukkamervolume verstaat men een kamer tussen de luidspreker en de hoornhals. Deze zorgt voor een beperking van de bovenste grensfrequentie om vervormingen door partiële trillingen te vermijden.

 

Hierna moet u de gewenste positie van de hoorn in de kamer ingeven. Deze parameter is enkel voor de bashoorn van belang. Het mondoppervlak en daarmee ook de lengte van de hoorn wordt bij de bashoorn mede bepaald door de opstelling in de kamer. Voorbeeld:

 

  Opstelling van de hoorn                       mondoppervlak                           hoornlengte

  1: Vloer                                    18940 cm2                       207,9 cm

  2: Vloer/wand                                     9470 cm2                        169,9 cm

  3: Vloer/(wand-)hoek                          4735 cm2                        132,0 cm

 

Klik hiervoor op het invoerveld naast 'Positie van de hoorn' in de kamer. Er verschijnt een venster waarin u de gewenste positie kan uitkiezen.

 

Het keeloppervlak (Ah) slaat op de beginopening van de hoorn voor de luidspreker.

 

Het mondoppervlak (Am) slaat op het oppervlak aan het uiteinde van de hoorn.

 

De hoornconstante (k) bepaalt de kromming (hoornvorm) van de hoorn en hierdoor ook de lengte van de hoorn. Hoe groter de hoornconstante des te groter de openingshoek en des te korter de hoorn.

 

Het gesloten kastvolume (Vb) is een gesloten kast aan de achterzijde van de luidspreker. Dit volume wordt op dezelfde manier berekend als bij een gewone gesloten kast.

 

De aangegeven SPL-winst (dB) is gewoon een berekeningsfactor. Deze theoretische waarde zal iets lager liggen door wrijvingsverliezen en reflecties in de hoornmond.

 

Voor de berekening van de hoornvorm zijn volgende gegevens noodzakelijk:

 

- Aantal secties

De totale lengte van de hoorn wordt in gelijkmatige secties onderverdeeld. Op deze plaatsen geeft CAAD de hoornafmetingen in cm weer. De afstand van de secties worden automatisch berekend.

 

- Afstand van de secties

Indien u de secties een bepaalde afstand van elkaar wilt plaatsen, voer dan hier de afstand in cm in. Het aantal secties wordt dan automatisch berekend.

 

Hoornoppervlak

 

- Cirkelvormig

CAAD berekent een cirkelvormige hoorn. Bij vooraf bepaalde afstanden (xm) in cm vanaf de hoornkeel, worden het overeenkomstige oppervlak (xf) in cm² en de overeenkomstige straal (xr) in cm getoond.

 

- Vierkant

CAAD berekent een hoorn met een vierkante hoornopening. Bij vooraf bepaalde afstanden (xm) in cm vanaf de hoornkeel, worden het overeenkomstige oppervlak (xf) in cm² en de overeenkomstige zijden (ax) en (bx) in cm getoond.

 

- Ratio a:b

Hier hebt u de mogelijkheid om bij rechthoekige mondopeningen van de hoorn een bepaalde zijdeverhouding in te geven. Zijdeverhoudingen van 0,0001 tot 99999 en van 99999 tot 0,0001 kunnen berekend worden (of het nu zinvol is of niet). Bij vooraf bepaalde afstanden (xm) in cm vanaf de hoornkeel, worden het overeenkomstige oppervlak (xf) in cm² en de overeenkomstige zijden (ax) en (bx) in cm getoond.

 

 

- Breedte van de hoorn constant

Mag de hoorn, bijvoorbeeld een bashoorn, een bepaalde breedte niet overschrijden, dan kan een zijde als constante in een ander venster worden ingegeven. Nu wordt enkel zijde (bx) berekend. Bij vooraf bepaalde afstanden (xm) in cm vanaf de hoornkeel, worden de overeenkomstige oppervlakken (xf) in cm² en de overeenkomstige zijden (ax) en (bx) in cm berekend.

 

U kunt een lijst met de hierboven beschreven parameters op het scherm oproepen door de knop "Lijst met hoornafmetingen" te activeren. Deze lijst kan ook via het menupunt 'Printer - Afdruk lijst' naar een printer gestuurd worden.

 

 

IV.4.7 Beschikbare kast invoeren

 

Met dit uiterst nuttige instrument kunt u voor een defecte luidspreker van een bestaande luidsprekerkast een geschikt vervangframe kiezen uit het MONACOR-gamma. Nadat u op menu-item geklikt hebt, verschijnt een nieuw venster waarin u nu de buitenafmetingen van de bestaande kast moet invoeren. Met 'Uitsparing' is de uitsparing in het klankbord voor de luidspreker bedoeld. Wanneer de wanddikte van de kast niet precies gemeten kan worden, neemt u de voorgestelde waarde van 1,9 cm over. In de kolom helemaal rechts hebt u telkens de mogelijkheid de maateenheid voor de afmetingen te wijzigen. Bij de berekening van en het zoeken naar de geschikte luidspreker wordt rekening gehouden met deze maateenheden.

 

De correcte selectie van een geschikte vervangframe vereist enkel nog de nominale impedantie. Deze waarde wordt meestal op de achterzijde van de luidsprekerkast vermeld.

Vermeld tenslotte nog het kasttype: U kunt kiezen uit een gesloten kast en een basreflexsysteem. Nu kunt u de geschikte luidspreker zoeken. Klik hiervoor op de knop 'Gepaste luidspreker zoeken'. In de luidsprekereditor wordt een lijst weergegeven met de geschikte luidsprekers. Kies een luidspreker uit door te dubbelklikken met de muistoets. Vraag dan eerst om een tekening van de kast (klik hiervoor op het symbool luidsprekerkast, of ga naar het menu-item 'Grafiek - Kasttekening'). Controleer vervolgens de geluidsdrukcurve (rechter muistoets en vervolgens Geluidsdrukcurve of via Weergave - Geluidsdrukcurve). Bij aanduiding van een basverhoging in het geluidsdrukniveau moet u een ander frame uit de lijst selecteren. Druk op de rechter muistoets en ga naar het item Luidsprekerlijst. De eerder vermelde lijst met luidsprekers wordt weer opgeroepen. Selecteer de volgende luidspreker (indien beschikbaar) en herhaal de bovenstaande procedure.

 

Tip: Wanneer u de curves vanuit het kasttekeningvenster oproept, wordt de oude geluidsdrukcurve niet gewist. De nieuw berekende curve wordt nu bijkomend ter vergelijking getekend. Herhaal de bovenstaande procedure tot u de optimale luidspreker uit de lijst getest hebt.

 

 

IV.4.8 Stuklijst:

 

U kunt voor alle door CAAD-4.1 berekende kasten een stuklijst oproepen.

Behalve de kastwanden worden ook de luidspreker(s), basreflexpijp(en) en de nodige dempingswol opgesomd. Via het printersymbool in de rechter bovenhoek van het stuklijstvenster kunt u de stuklijst uitprinten. Door op de knop ernaast (met het kruis) te klikken, sluit u de stuklijst.

 

IV.4.9 Regelbaar systeem

 

De zijdeverhouding van de kastwanden ten opzichte van elkaar wordt met deze keuzemogelijkheid voor een regelbare kast geoptimaliseerd.

De zijdeverhouding bedraagt hier 1 : 0,8 : 1,25 (diepte : breedte: hoogte)

 

 

IV.4.10 Subwoofer

 

De zijdeverhouding van de kastwanden ten opzichte van elkaar wordt met deze keuzemogelijkheid voor een subwooferkast geoptimaliseerd. De zijdeverhouding bedraagt hier 1 : 1 : 1 (diepte : breedte: hoogte)

 

IV.4.11 Gebruik MONACOR MBR

 

Met deze optie wordt de knop MONACOR MBR in de editor van de basreflexkast geactiveerd. Beschrijving zie boven onder Kast - Basreflexkast.

 

 

 

IV.5 Filter

 

Via dit menu-item (of door op het filtersymbool in de symboolbalk aan te klikken) gaat u naar de filtereditor. Hier hebt u de mogelijkheid om scheidingsfilters van eerste tot vierde orde te berekenen in twee- tot vierweg uitvoering. Bovendien kunt u hier een impedantiecorrectie laten berekenen voor de impedantiestijging zowel bij de resonantiefrequentie als bij de stijgende frequentie. Ook de rendementsaanpassing van de verschillende luidsprekers kan in deze editor uitgevoerd worden. Een uitgebreider bespreking van de filtereditor vindt u verderop in de tekst.

 

IV.6 Grafiek

 

IV.6.1 Geluidsdrukcurve:

 

Na berekening van een luidsprekerkast kan men hier de weergavecurve en de impedantiecurve van het systeem bekijken. Bij TL-kasten en bij hoornsystemen worden deze curven niet berekend.

Om het resultaat van twee kastberekeningen te vergelijken, kan men door de toets "s" in te drukken, de zojuist berekende curve bewaren en met "l" opnieuw opladen wanneer dat nodig zou zijn. De curve wordt dan opnieuw op het scherm weergegeven. De vergelijkingscurve wordt in het rood afgebeeld op het scherm.

 

IV.6.1.1 Bestand -Diagram opslaan

Daarnaast kunt u de zonet berekende curve via 'Bestand'-' Diagram opslaan' permanent opslaan voor latere vergelijkingen. In het tekstveld van het bestandsdialoogvenster wordt een naam voor de te bewaren curve voorgesteld. Bevestig deze naam of overschrijf het voorstel, en klik op Opslaan.

 

IV.6.1.2 Bestand -Diagram laad

De curve weer oproepen, gebeurt via menu-item 'Bestand' - 'Curve laden'. Selecteer uit de lijst met bestanden de gewenste curve (door dubbelklikken met de linker muistoets of via de knop 'Laad'). Een volgend venster, de legende, wordt geopend.

 

IV6.1.3 Bestand -Legende

Als eerste op de legende staat steeds de naam van de zonet berekende luidspreker. De vijf volgende plaatsen zijn gereserveerd voor eventueel te laden luidsprekercurves. Op de tweede plaats staat nu ook de naam van de zonet geladen curve. Om de curves te zien, moet het hokje links naast de luidsprekernaam aangekruist zijn. Klik nu op de knop 'Update'. Na een korte berekeningstijd verschijnen de geselecteerde curves in de kleur van de legende. U kunt de kleur wijzigen door de luidsprekernaam in de legende aan te klikken. Selecteer uit de kleurenlijst de gewenste kleur en klik op OK. Door opnieuw op 'Update' te klikken, wordt de betreffende curve in de nieuwe kleur getoond.

 

Wanneer alle plaatsen in de legende volzet zijn, en u wenst nog een curve te laden, dan moet u één geheugenplaats overschrijven. Nadat u in de bestandsdialoog de gewenste curve geselecteerd hebt, wordt in het invoervenster gevraagd de naam van de te overschrijven plaats op te geven. Om het nog eenvoudiger te maken, kunt u het volgnummer van de geheugenplaatsen opgeven (1-6). Let er evenwel op dat plaats 1 steeds door de telkens nieuw berekende curve overschreven wordt.

 

 

IV.6.1.4 Bestand -Kasteditor

Hierlangs gaat u terug naar de kastberekening.

 

IV.6.1.5 Bestand -Luidsprekerlijst

Indien de luidsprekerlijst al minstens één keer in de luidsprekereditor opgeroepen werd, kunt u deze lijst via dit menu-item rechtstreeks opnieuw oproepen om een luidspreker voor de berekening te selecteren.

 

IV.6.1.6 Printer - Afdruk SPL

Het coördinatensysteem van de grafiek wordt over de hele pagina van de printer gespreid en in kleur (enkel bij kleurenprinters, anders in grijstinten), in hoge kwaliteit en in liggend formaat afgedrukt.

 

IV.6.1.7 Printer -Schermafdruk

Het momentele scherm wordt in kleur (enkel bij kleurenprinters, anders in grijstinten) volgens de ingestelde resolutie afgedrukt. Deze procedure kunt u ook met de afdruktoets van het toetsenbord starten.

 

IV.6.1.8 Kasteditor

Hierlangs gaat u terug naar de kastberekening.

 

IV.6.1.9 Help

Windows Help wordt samen met de gebruiksaanwijzing opgeroepen.

 

IV.6.1.10 Het coördinatensysteem grafiek met geluidsdrukcurve en impedantiecurve

 

Na berekening van een luidsprekerkast wordt hier de geluidsdrukcurve berekend en getekend (behalve bij hoornkasten en TL-kasten). Bij gesloten kasten wordt bovendien de impedantiecurve weergegeven. Bovenaan het grafiekvenster ziet u een automatisch wijzigende coördinaatweergave van de frequentie en de overeenkomstige geluidsdruk van de actuele muispositie. Beweeg de muisaanwijzer (kruis) naar een positie op het scherm, waarvan u informatie betreffende frequentie en geluidsdruk wenst te krijgen. De positie van de coördinatenweergave kan verplaatst worden door met de muis te slepen (linker toets ingedrukt houden).

 

De impedantiecurve kan bij gesloten kasten totaal verschillende piekwaarden aannemen. Om te vermijden dat de curve bovenaan afgesneden wordt, bestaat de mogelijkheid om het Ohm-bereik van het coördinatensysteem aan te passen. Beweeg de muisaanwijzer naar het teken Ohm in de rechter bovenhoek van het grafiekvenster, en klik erop. In een ander venster hebt u de keuze tussen 50 Ohm, 100 Ohm en 200 Ohm als maximumwaarde van uw coördinatensysteem. Bevestig uw keuze met OK. Het coördinatensysteem wordt onmiddellijk aangepast.

 

IV.6.2 Kasttekening

Bij activering van deze functie, kunt u uw berekende behuizing in een eerste beeld driedimensioneel bekijken.

 

IV.6.2.1 Weergave

 

IV.6.2.1.1 Buitenaanzicht

De driedimensionele tekening van de kast is een buitenaanzicht.

In de linker bovenhoek van het venster vindt u informatie met betrekking tot de luidsprekerafmetingen en de kastafmetingen.

Rechts op het scherm ziet u invoervelden voor vermelding van de afstand van de luidspreker tot de kastbodem, de afstand tussen de luidsprekers (bij verschillende luidsprekers) en de wanddikte van de kast. Wijzigingen van deze parameters worden onmiddellijk in de grafiek weergegeven (na bevestiging met Enter).

 

IV.6.2.1.2 Binnenaanzicht

In het tweede scherm ziet u een dwarsdoorsnede van de luidsprekerkast met afmetingen.

In de linker bovenhoek van het venster vindt u informatie met betrekking tot de kastafmetingen.

Rechts op het scherm ziet u invoervelden voor vermelding van de afstand van de luidspreker tot de kastbodem, de afstand tussen de luidsprekers (bij verschillende luidsprekers) en de wanddikte van de kast. Wijzigingen van deze parameters worden onmiddellijk in de grafiek weergegeven (na bevestiging met Enter).

 

IV.6.2.1.3 Kasteditor

Hierlangs gaat u terug naar de kastberekening.

 

IV.6.2.1.4 Geluidsdrukcurve

Het grafiekscherm met coördinatensysteem en de curve wordt op de voorgrond geplaatst en opnieuw berekend.

 

 

IV.6.2.2 Opschrift

 

IV.6.2.2.1 Nieuwe tekst invoegen

Benamingen en commentaren kunnen via dit menu-item in de kasttekening geïntegreerd worden. Er wordt een tekstvenster geopend, waarin u de gewenste commentaar kunt invoeren. Na bevestiging van de ingevoerde gegevens met Enter wordt de tekst overgenomen. De commentaar kunt u met behulp van de muis (linker muistoets ingedrukt houden) vrij in het venster bewegen.

 

Er zijn maximaal vijf commentaren/benamingen mogelijk.

 

IV.6.2.2.2 Tekst wissen

Het laatst ingevoerde opschrift wordt gewist. Wenst u evenwel een bepaalde commentaar te wissen, dubbelklik dan met de muis op de betreffende tekst.

 

 

IV.6.2.3 Printer

 

IV.6.2.3.1 Afdruk kastgegevens

De kasttekening wordt over de hele pagina van de printer gespreid en in kleur (enkel bij kleurenprinters, anders in grijstinten), in hoge kwaliteit en in liggend formaat afgedrukt.

 

IV.6.2.3.2 Schermafdruk

Het momentele scherm wordt in kleur (enkel bij kleurenprinters, anders in grijstinten) volgens de ingestelde resolutie afgedrukt. Deze procedure kunt u ook met de afdruktoets van het toetsenbord starten.

 

IV.6.2.4 Kasteditor

Hierlangs gaat u terug naar de kastberekening.

 

IV.6.2.5 Help

Windows Help wordt samen met de gebruiksaanwijzing opgeroepen.

 

IV.6.2.6 Afstandsmetingen in het grafiekbeeldscherm 'Kasttekening'

 

Zowel in de driedimensionele weergave als in de dwarsdoorsnede van de kast kan men de afmetingen van individuele zijwanden of andere componenten oproepen. Houd hiervoor de CTRL-toets op het toetsenbord ingedrukt. Beweeg vervolgens de muisaanwijzer naar het begin van de te meten plaats, druk op de linker muistoets en houd deze ingedrukt tot de muisaanwijzer het eindpunt van de te meten plaats bereikt heeft. Rechts naast de muisaanwijzer wordt de afstand in cm weergegeven. Voor een volgende meting van de afstand blijft het initiële meetpunt behouden. Zo kunt u van één hoekpunt uit de breedte, hoogte en diagonaal bepalen. Het initiële meetpunt en de gemeten waarde worden door één keer dubbelklikken met de linker muistoets gewist.

 

IV.7 Printer

 

IV.7.1 Printer instellingen

Indien u een andere printer wenst te selecteren, ga dan naar dit menu-item. Het bekende WINDOWS-venster wordt geopend. Zoals gewoonlijk, selecteert u hier de gewenste printer, het papierformaat, staand of liggend formaat en alle andere parameters voor de printer.

 

 

IV.7.2 Schermafdruk

Het momentele scherm wordt in kleur (enkel bij kleurenprinters, anders in grijstinten) volgens de ingestelde resolutie afgedrukt. Deze procedure kunt u ook met de afdruktoets van het toetsenbord starten.

 

IV.7.3 Afdruk kastgegevens

De kasttekening wordt over de hele pagina van de printer gespreid en in kleur (enkel bij kleurenprinters, anders in grijstinten), in hoge kwaliteit en in liggend formaat afgedrukt.

 

IV.7.4 Afdruk SPL

Het coördinatensysteem van de luidsprekercurvegrafiek wordt over de hele pagina van de printer gespreid en in kleur (enkel bij kleurenprinters, anders in grijstinten), in hoge kwaliteit en in liggend formaat afgedrukt.

 

IV.7.5 Afdrukken lijst

 

Bij weergave van lijsten in het programma kunnen deze met dit commando afgedrukt worden.

 

 

IV.8 Venster

Alle geopende vensters worden hier opgesomd. Voor de selectie van de vensters moet u het betreffende menu-item aanklikken of het overeenkomstige nummer invoeren.

 

IV.8.1 Overlappende weergave

Alle geopende vensters worden overlappend weergegeven, d.w.z. achter elkaar geschikt op het scherm.

Veld- en lettergrootte worden overeenkomstig aangepast.

 

IV.8.2 Naast elkaar

Alle geopende vensters worden naast elkaar op het scherm weergegeven. Veld- en lettergrootte worden overeenkomstig aangepast.

 

IV.8.3 Onder elkaar

Alle geopende vensters worden onder elkaar op het scherm weergegeven. Veld- en lettergrootte worden overeenkomstig aangepast.

 

 

IV.9 Help

 

IV.9.1 Help

Hier worden de meeste invoervelden van de berekeningseditor verklaard. ( De Help-functie kan ook met F1 geactiveerd worden)

 

IV.9.2 Manual

Zoals de naam het zegt kan hier de handleiding online geraadpleegd worden. Het hulpprogramma WINDOWS Help samen met de betreffende handleiding (naargelang de taal) geladen. Sluit dit bestand via ALT+F4.

 

IV.10 Quit

Met deze optie beëindigt u het programma CAAD-4.1. De laatst bewerkte luidsprekergegevens worden in een bestand opgeslagen en zijn onmiddellijk na het opstarten van het programma weer beschikbaar.

 

 

V. De luidsprekereditor

 

V.1 Bestand

 

V.1.1 Kies een database: zie onder punt IV.1.1

 

V.1.2 Database-bestand aanmaken: zie onder punt IV.1.2

 

V.1.3 Nieuwe luidspreker

Wenst u een nieuwe luidspreker in te stellen, activeer dan dit punt. De invoervelden van de luidsprekereditor worden eerst leeggemaakt. Geef alle beschikbare Thiele & Small-parameters in de overeenkomstige velden in. Indien u sommige gegevens niet kent, geef dan de waarde nul in. CAAD kan in de meeste gevallen deze velden berekenen. Wanneer u alle gegevens hebt ingevoerd, bewaar dan deze data via het menupunt 'Data opslaan/Data opslaan als nieuw'. ). De luidspreker wordt dan in het juiste bestand weggeschreven.

 

V.1.4 Gegevens luidspreker wijzigen

Indien u een nieuwe luidspreker wenst te editeren, waarvan de parameters vergelijkbaar zijn met de zonet bewerkte luidspreker, kunt u hiermee veel tijd besparen. Wijzig gewoon de afwijkende gegevens, bevestig de invoer met de OK-knop en sla vervolgens de nieuwe luidspreker op onder

Data opslaan - Data opslaan als nieuw.

Deze programmafunctie is ook nuttig voor experimentele berekeningen. U kunt hier bijvoorbeeld verschillende QES-waarde invoeren om in de kastberekening het effect van deze wijzigingen op de kastgrootte en de geluidsdrukcurve te zien.

 

V.1.5 Verwijder luidspreker

Wenst u een luidspreker uit de databank te wissen, selecteer dan eerste de betreffende databank en laad vervolgens de te wissen luidspreker in de luidsprekereditor. Activeer nu het item ‘Verwijder luidspreker '. Klik op 'ja' om de vraag ' ‘Verwijder huidige luidspreker ? ' te bevestigen en de luidspreker wordt uit de databank verwijderd.

 

V.1.6 Kasteditor

Hierlangs gaat u terug naar de kastberekening.

 

V.2 Zoek een luidspreker

 

Om een luidspreker met bepaalde gegevens of een bepaalde naam te zoeken, beschikt u in dit PULL DOWN-menu over zoekmogelijkheden op luidsprekernaam, resonantiefrequentie, totale kwaliteitsfactor en equivalent luchtvolume. Bij de datazoekopdracht moet u behalve de gezochte data ook de datatolerantie invoeren. Na succesvolle invoer krijgt u een lijst te zien met luidsprekers die aan deze data beantwoorden. Door dubbelklikken met de linker muistoets resp. door selectie met de cursortoetsen en de ENTER-toets wordt de gewenste luidspreker in de luidsprekereditor geladen.

 

V.2.1 Luidsprekernaam

Zoek in de databank naar een luidspreker met een bepaalde naam

 

V.2.2 Resonantiefrequentie (fs) in Hz

Zoek in de databank naar een luidspreker met een bepaalde resonantiefrequentie

 

V.2.3 Totale Q (Qts)

Zoek in de databank naar een luidspreker met een bepaalde totale kwaliteitsfactor

 

V.2.4 Equivalent luchtvolume (VAS) in l

Zoek in de databank naar een luidspreker met een bepaalde equivalent luchtvolume

 

V.2.5 Vermogens-bandbreedteproduct (EBP)

 

Zoek in de databank naar een luidspreker met een bepaald vermogens-bandbreedteproduct

 

V.2.6 Belastbaarheid (Pn) in W

Zoek in de databank naar een luidspreker met een bepaald nominaal belastingsvermogen

 

V.2.7 Lijst tonen

Het resultaat van de zoekopdracht, de zoeklijst kan hier nog een keer zonder lange wachttijd getoond worden.

 

V.3 Selecteer luidspreker

Wanneer u een databank geselecteerd hebt, kunt u via dit menu-item een luidspreker uit deze databank in de luidsprekereditor oproepen. In een keuzelijst vindt u alle luidsprekers terug van het betreffende bestand.

 

V.4 Data opslaan

 

V.4.1 Data opslaan als nieuw

Indien u nieuwe data aangemaakt hebt, moet u deze via het menu-item 'Nieuwe data' opslaan.

 

V.4.2 Overschrijf huidige data

Indien u de data in de luidsprekereditor gewijzigd hebt, kunt u ze in de databank overnemen door dit item te activeren.

 

 

V.5 Printer

 

V.5.1 Schermafdruk

Het momentele scherm wordt in kleur (enkel bij kleurenprinters, anders in grijstinten) volgens de ingestelde resolutie afgedrukt. Deze procedure kunt u ook met de afdruktoets van het toetsenbord starten.

 

V.6 Hoofdmenu

Bij aanklikken van dit item keert u terug naar het hoofdmenu resp. in de luidsprekereditor.

 

Verklaring van de invoervelden

 

- Nominale impedantie (Zn) in Ohm

Vectoriële som van de gelijkstroomweerstand (Re) en de inductieve weerstand van de luidsprekerspoel.

 

Deze parameter is louter informatief, en wordt niet berekend.

 

- Resonantiefrequentie (fs) in Hz

Onderste frequentie waarbij de impedantie van de luidspreker een maximale weerstand bereikt.

 

Deze Thiele/Small-parameter is belangrijk voor andere berekeningen en moet daarom zo juist mogelijk ingegeven worden.

 

* Dit veld wordt niet berekend.

 

- Equivalent luchtvolume (Vas) in l

Luchtvolume met dezelfde meegaandheid als de membraanophanging.

Deze Thiele/Small-parameter is belangrijk voor andere berekeningen en moet daarom zo juist mogelijk ingegeven worden.

 

* Dit veld wordt niet berekend.

 

- Mechanische kwaliteitsfactor (Qms)

Wordt door de meeste fabrikanten vermeld.

 

Deze Thiele/Small-parameter is belangrijk voor andere berekeningen en moet daarom zo juist mogelijk ingegeven worden.

 

* Dit veld wordt berekend.

 

- Elektrische kwaliteitsfactor (Qes)

Wordt door de meeste fabrikanten vermeld.

Deze Thiele/Small-parameter is belangrijk voor andere berekeningen en moet daarom zo juist mogelijk ingegeven worden.

 

* Dit veld wordt berekend.

 

- Totale kwaliteitsfactor (Qt)

Totale kwaliteitsfactor van de luidspreker die berekend wordt uit de elektrische kwaliteitsfactor (Qe) en de mechanische kwaliteitsfactor (Qm).

 

Deze Thiele/Small-parameter is belangrijk voor andere berekeningen en moet daarom zo juist mogelijk ingegeven worden.

 

* Dit veld wordt berekend.

 

- DC-weerstand (Re) in Ohm

Gelijkstroomweerstand van de luidspreker, kan gewoon met een Ohmmeter gemeten worden.

Deze Thiele/Small-parameter is belangrijk voor andere berekeningen en moet daarom zo juist mogelijk ingegeven worden.

 

* Dit veld wordt berekend.

 

- Effectief conusoppervlak (Sd) cm²

Sommige fabrikanten vermelden deze parameter. Indien dit niet het geval is dan moet hij gemeten en berekend worden. De berekening gebeurt aan de hand van de effectieve diameter van het membraan. Deze parameter is nodig voor de berekening van andere parameters.

 

* Dit veld wordt berekend.

 

- Inductie van de spreekspoel(Le) in mH

Inductie van de spreekspoel van de luidspreker. Moet ingevoerd worden, indien mogelijk. Deze waarde is nodig voor de berekening van andere parameters.

 

Wordt niet berekend.

 

- Meegaandheid (Cms) mm/N

Meegaandheid van de membraanophanging van de luidspreker.

Deze parameter wordt door slechts weinige fabrikanten aangegeven.

 

* Dit veld wordt berekend.

 

- Mechanische weerstand (Rms)

 

Som van alle wrijvingsweerstanden door de membraanophanging, de aansluitkabel en de luchtweerstand.

 

* Dit veld wordt berekend.

 

- Bewegende massa (Mms) in g

Som van de massa's van het membraan en de ophanging. Md moet ingevoerd worden, indien mogelijk. Deze waarde wordt gebruikt voor de berekening van andere parameters.

 

* Dit veld wordt berekend.

 

- Bekrachtigingsfactor (Bl) N/A

Deze waarde toont aan hoe sterk de luidspreker-"motor" is, en moet worden ingevoerd, indien mogelijk (gemeten in Newton per Ampère).

 

* Dit veld wordt berekend.

 

- Wikkelhoogte (Hc) in mm

Wikkelhoogte van de luidsprekerspoel. Louter informatief.

 

* Dit veld wordt berekend.

 

- Hoogte van de luchtspleet (Hg) in mm

Hoogte van de luchtspleet, waarin de luidsprekerspoel beweegt. Louter informatief.

 

* Dit veld wordt berekend.

 

- Volumeverplaatsing (Vd) in cm³

Deze waarde wordt berekend op basis van het effectief conusoppervlak (Sd) en de maximale deflectie. De maximale deflectie wordt op zich weer bepaald door de wikkelhoogte (Hc) en de hoogte van de luchtspleet (Hg).

 

* Dit veld wordt berekend.

 

- Belastbaarheid (Pn) in Wrms

Continue belastbaarheid, met een sinus, van de luidspreker. Louter informatief.

 

Wordt niet berekend.

 

- Afmetingen (B x L of D) in mm

Absolute afmetingen van de luidspreker: breedte x lengte of diameter in mm.

Deze gegevens worden gebruikt bij de berekening van kasten.

 

Wordt niet berekend.

 

- Inbouwdiepte in mm

Inbouwdiepte van de luidspreker. Deze gegevens worden gebruikt bij de berekening van kasten.

 

Wordt niet berekend.

 

 

 

VI Filter

 

VI.1 Filter

 

Met CAAD-4.1 hebt u de mogelijkheid wisselfilters van eerste tot vierde orde te berekenen en dit voor 2- tot 4-weg uitvoeringen. U kunt het schema van deze filter met alle data van de bouwmodules op het scherm oproepen en laten afdrukken. Bovendien - en dat is nieuw - kunt u ook de te verwachten weergavecurve, de impedantiecurve en de fasekarakteristiek in een grafiek laten tekenen. Natuurlijk kan ook deze grafiek afgedrukt worden.

 

VI.1.1 Gegevensinvoer

Voor de keuze van het soort filter ( eerste tot vierde orde, Butterworth of Linkwitz-Riley) klikt u op het linker pull-down menu en selecteert u de betreffende filterkarakteristiek. Herhaal de procedure voor de selectie van het netwerktype (rechter pull-down menu). Afhankelijk van het aantal frequentiewegen wordt u in het venster 'Gegevensinvoer' gevraagd om de waarden voor de kantelfrequenties en de luidsprekerimpedanties in te geven. Daarna kiest u of u het schema of de curve op het scherm wilt oproepen.

 

VI.1.2 Schakelschema

Tekent het volledige schema van het gewenste wisselfilter. De weergegeven componentwaarden kunnen volgens de zogenaamde elektrische normen berekend worden( zie VI.4-Elektrische normen).

 

VI.1.3 Curve

Via dit menu-item wordt een grafiek getekend met geluidsdruk- en impedantie- en fasecurves van de ingevoerde scheidingsfilter.

 

VI.2 Verzwakking

Vaak is het nodig luidsprekers met een hogere gevoeligheid aan te passen aan luidsprekers die een lagere gevoeligheid hebben. Deze aanpassing moet gebeuren zonder de impedantie te wijzigen. Het CAAD-programma berekent een spanningsdeler met weerstanden die tussen het wisselfilter en de luidspreker geplaatst worden. Als alternatief wordt een serieweerstand berekend waardoor echter de kwaliteitsfactor (Qts) van de luidspreker beïnvloed wordt. De noodzakelijke gegevens worden bepaald door de vereiste demping in dB en de nominale impedantie van de luidsprekers. Ook hier kunt u een schema op het scherm oproepen en laten afdrukken.

 

VI.3 Egalisatie

Bij de berekening van wisselfilters wordt een gekende en constante impedantie voor dat bepaalde frequentiegebied aangenomen. In de realiteit met bestaande luidsprekers komt dit nauwelijks overeen met de werkelijke waarden. Dankzij CAAD kunt u een impedantiecorrectie berekenen, zowel voor de toenemende impedantie bij stijgende frequentie (fz2 op basis van de spreekspoelinductie) als ook voor de impedantie bij de luidsprekerresonantie. Voer in het venster 'Gegevensinvoer' de luidsprekernaam (niet relevant voor de berekening), de resonantiefrequentie van de luidspreker, de DC-weerstand, de inductie van de spreekspoel, de mechanische en de elektrische kwaliteitsfactor in. Selecteer daarna de weergave van de gewenste schakeling.

 

Opmerking: Bij de egalisatie voor fz en fz2 moet de waarde van de serieweerstand Rk verminderd worden met de gelijkstroomweerstand van de inductie.

 

VI.4 Elektrische normen: Voor de componentwaarden van wisselfilters resp. egalisatiemodules kunnen hier de elektrische normen bepaald worden. U hebt de keuze tussen E-12, E-24 en geen norm.

Voorbeeld:

Berekende waarde: R=7,28 Ohm ; waarde in E-12 norm: R=6.8 Ohm ; waarde in E-24 norm: R=7,5 Ohm

 

VI.5 Printer

 

VI.5.1 Printer -Schermafdruk

Het momentele scherm wordt in kleur (enkel bij kleurenprinters, anders in grijstinten) volgens de ingestelde resolutie afgedrukt. Deze procedure kunt u ook met de afdruktoets van het toetsenbord starten.

Opmerking: Afdrukken van het beeldscherm hebben in de regel een lagere resolutie dan afdrukken die via de printmanager gestuurd worden.

 

VI.5.2 Printer -Schakelschema

Het schema van een filter of een verzwakking of een egalisatie wordt over de hele pagina van de printer gespreid en in kleur (enkel bij kleurenprinters, anders in grijstinten), in hoge kwaliteit en in liggend formaat afgedrukt.

 

VI.5.3 Printer -Curve

Het coördinatensysteem met de curves van het wisselfilter wordt over de hele pagina van de printer gespreid en in kleur (enkel bij kleurenprinters, anders in grijstinten), in hoge kwaliteit en in liggend formaat afgedrukt.

 

 

 

VI.6 Hoofdmenu

U verlaat de filtereditor door dit menu-item te selecteren. De luidsprekereditor verschijnt opnieuw.

 

 

 

VII Copyright

Onderhavige tekst - met inbegrip van alle figuren - is beschermd door het auteursrecht. De uitgever houdt alle rechten met betrekking tot vertalingen, publicaties, kopieën - inclusief uittreksels - evenals tot microfilmen, bewaren en verwerken van gegevens in elektronische systemen. Inbreuken worden strafrechtelijk vervolgd.

 

Uitzonderingen moeten vooraf schriftelijk bevestigd worden door een hiervoor bevoegd persoon van de firma

MONACOR INTERNATIONAL GMBH & CO. KG .

 

Mochten er, ondanks de grootste nauwkeurigheid, toch nog fouten zijn, dan kan de uitgever juridisch niet aansprakelijk gesteld worden.

 

 

 

 

De auteur en de firma MONACOR INTERNATIONAL GMBH & CO. KG wensen u succes met de berekeningen en veel plezier bij hetbouwen van kasten

 

evenals

 

VEEL LUISTERGENOT MET DE ZELFGEBOUWDE LUIDSPREKERS!

 

COPYRIGHT .

 

MONACOR INTERNATIONAL GMBH & CO. KG

 

IMPORT                                                       EXPORT

 

MONACOR INTERNATIONAL GMBH & CO. KG

 

Zum Falsch 36

 

28307 Bremen

 

GERMANY

 

Tel.:             0421/4865-0

Fax.:            0421/486515 en 486516

e-mail :         info@monacor.de

Internet :       www.monacor.de

 

CAAD-4.1 Copyright  MONACOR INTERNATIONAL GmbH && Co.KG